Jako, że jestem początkującym użytkownikiem gazu w aucie, chciałbym aby powstał tutaj zbiór wszystkich ważnych informacji które ktoś taki jak ja powinien wiedzieć, zanim przekręci kluczyk w stacyjce i zepsuje wszystko Zapraszam do tworzenia wielkiego kompendium wiedzy o instalacjach gazowych, butlach, gazie i wszystkim co związane z tym tematem.
W kwestii organizacyjnej: Wszelkie porady i informacje będą dołączane do pierwszego posta tego tematu aby ułatwić odnajdywanie potrzebnych informacji.
Na samym początku warto powiedzieć kilka słów o zasadzie działania silnika pracującego na paliwie gazowym.
Zasada jest taka sama jak w przypadku silnika spalinowego. W komorze cylindra sprężeniu ulega mieszanka paliwowo-powietrzna, która dzięki iskrze na świecy zapłonowej ulega wybuchowi.
Wytworzone w ten sposób ciśnienie powoduje suw tłoka, który połączony z mechanizmem korbowym wprawia w uch cały wał korbowy, który z kolei poprzez inne mechanizmy napędza koła pojazdu. Mieszanka paliwowo-powietrzna w przypadku paliwa gazowego, jest mieszanką gazu, który znajduje się już w fazie lotnej (nie zawsze), oraz powietrza.
Jak działają instalacje gazowe LPG
Dzięki ciśnieniu panującemu w zbiorniku, po otwarciu zaworu, który znajduje się w wielozaworze, płynny propan-butan płynie przewodami do elektrozaworu gazowego (elektrozawór jest zamknięty, gdy silnik znajduje się w stanie spoczynku, lub pracuje zasilany benzyną).
Ciekły gaz wysokociśnieniowym przewodem płynie do parownika reduktora. Tutaj podgrzany ciepłą wodą przechodzi w fazę lotną a ciśnienie spada do wartości około 1000 hPa. Lotny zostaje zmieszany z powietrzem i dzięki małemu nadciśnieniu zostaje zassany przez silnik.
Może kilka słów o Wadach i Zaletach posiadania instalacji gazowej.
Zalety instalacji LPG
- Instalacja LPG jest niskociśnieniowa, a więc zbiornik jest lekki.
- Sam silnik iskrowy, czterosuwowy nie wymaga specjalnych zabiegów aby przystosować się do pracy na LPG.
- LPG zawierając węglowodory o krótszym łańcuchu wydzielają mniej gazów cieplarnianych niż benzyna.
- LPG jest w Polsce dużo tańszy niż benzyna, stąd tak znaczne zainteresowanie w Polsce tym paliwem
- zalecane jest (zwłaszcza zimą) uruchomienie silnika na benzynie,
- większa ilość pary wodnej sprzyja korozji układu wydechowego,
- butla ogranicza funkcjonalność samochodu,
- większe są koszty przeglądów i serwisowania,
- zbyt rzadkie korzystanie z układu zasilania benzyną powoduje awarie pompy paliwa,
- spalanie LPG jest nieco wyższe niż benzyny,
- w instalacjach starszych (podciśnieniowych - I i II generacji) istniało ryzyko fali wstecznej w kanale ssącym, stąd konieczny metalowy kolektor dolotowy i układ zapobiegający uszkodzeniu obudowy filtru powietrza ("kominek"),
- wyższa temperatura spalania niż benzyny powoduje szybsze zużycie silnika - jeden z mocno rozpowszechnionych mitów na temat instalacji LPG, temperatura spalania w głównej mierze zależy od składu mieszanki (a więc prawidłowej regulacji instalacji LPG) a nie od zastosowanego paliwa,
- nieprawidłowo skonfigurowana instalacja LPG może powodować uszkodzenia układu wydechowego (np. sondy lambda lub katalizatora).
Instalacje z informacji które udało mi się zdobyć dzielimy na 5 generacji:
I - instalacja mieszalnikowa (podciśnieniowa lub nadciśnieniowa) bez regulacji składu.
II - instalacja mieszalnikowa (podciśnieniowa lub nadciśnieniowa) z elektroniczną regulacją składu mieszanki.
III - instalacja wielopunktowa, o ciągłym zasilaniu gazem w fazie lotnej.
IV - instalacja wielopunktowa zasilania gazem w fazie lotnej, poprzez elektronicznie sterowane zawory (pot. wtryskiwacze).
V - instalacja wtrysku sekwencyjnego gazu w fazie ciekłej.
Budowa instalacji gazowych:
Generacja I
Opis
Gaz w stanie ciekłym dostaje się przez wielozawór do reduktora - parownika. Po odparowaniu i zamianie na stan lotny gaz dostaje się przez regulator gazu (sterowany ręcznie) do miksera. W mikserze powstaje mieszanka powietrzno - gazowa. Mieszanka dostaje się do kolektora ssącego skąd przez zawory ssące dociera do cylindra.
Zastosowanie
Systemy pierwszej generacji stosuje się przede wszystkim w samochodach, które nie są wyposażone w sondę Lambda i katalizator, czyli przeważnie w pojazdach gaźnikowych.
Generacja II
Opis
Ciekły gaz ze zbiornika, tak jak w przypadku instalacji I generacji, trafia przez wielozawór do reduktora - parownika. Następnie aby dostać się do miksera, po drodze trafia jeszcze do attuatora, czyli regulatora dawki gazu. Ilość gazu, który jest podawany do miksera, jest dostosowywana na podstawie odczytów czujników znajdujących się na silniku - również elektronika decyduje o składzie mieszanki powietrzno-gazowej. Wytworzona w mikserze mieszanka powietrzno-gazowa trafia następnie do kolektora ssącego, z którego dostaje się do cylindrów przez zawory ssące.
Zastosowanie
Gazowe układy zasilania II generacji stosuje się w samochodach wyposażonych w katalizator i sondę Lambda - układ I generacji mógłby uszkodzić katalizator.
Generacja III
???
Generacja IV
Opis
W tym układzie zasilania stosuje się jeszcze nowocześniejszy, jednostopniowy reduktor-parownik. Odparowany gaz trafia do wtryskiwacza, który steruje sekwencyjnym wtryskiwaniem gazu od razu do cylindrów.
Takie podawanie gazu jest możliwe dzięki zastosowaniu zaawansowanego technologicznie układu sterującego, który jednocześnie ustala moment wtrysku oraz czas jego trwania. Wyliczenie odpowiedniej ilości gazu za każdym razem należy również do zadań komputera. Niewątpliwą zaletą układów zasilania IV generacji jest spełnianie przez nie najnowszych standardów odnoszących się do emisji spalin.
Generacja IV obejmuje również układy, w których wykorzystuje się magistralę SGI. To właśnie poprzez nią z reduktora-parownika gaz jest sekwencyjnie wtryskiwany do cylindrów.
Magistrala SGI pozwala na osiąganie takich samych charakterystyk jazdy auta na gazie, jak w przypadku wariantu benzynowego.
Zastosowanie
Układ zasilania IV generacji SGI może współpracować z najnowszymi typami silników i również spełnia surowe normy emisji spalin.
Generacja V
Opis
System LPI firmy Vialle to zupełnie nowy układ zasilania samochodów gazem. Gaz dostarczany jest do zaworów ssących silnika w stanie ciekłym, a nie jak we wcześniejszych systemach-lotnym do układu dolotowego. Od niedawna technologia ciekłego wtrysku gazu dostępna jest również w Polsce.
Vialle, holenderski producent instalacji do zasilania pojazdów gazem, jest znaną w całym świecie firmą wiodącą prym w instalacjach LPG. Po latach badań i testów, Vialle stworzyło system wtrysku gazu o parametrach porównywalnych z najlepszymi rozwiązaniami wtrysku benzyny. System LPI może zostać zaadaptowany do wszystkich nowoczesnych silników z wtryskiem paliwa, oraz jest jedynym systemem który można zastosować do silników z turbo doładowaniem i przystosowanych do pracy na mieszance ubogiej. Jednocześnie nie powoduje on obniżenia osiągów samochodu.
W tej nowej technologii gaz płynny nie jest już odparowywany, lecz wtryskiwany w fazie ciekłej do kolektora dolotowego silnika. Efekt chłodzący rozprężanego gazu daje w efekcie wyższy stopień napełnienia cylindrów, a co za tym idzie wzrost mocy silnika. Nie jest to jedyny element odróżniający LPI od systemów niższych generacji. Zastosowano tu nowatorską strategię sterowania wtryskiem gazu. Wtryskiwacze gazowe LPI są zarządzane przez system sterowania wtryskiem benzyny samochodu. Metoda ta jest bardzo naturalna dla silnika oraz wykorzystuje wszystkie elementy technologii przewidziane przez producenta pojazdu. Wszystkie parametry pracy silnika są zachowane a samochód jest bardziej przyjazny dla środowiska.
Elementy charakteryzujące system LPI Vialle:
* Nie ma zauważalnej różnicy pomiędzy zasilaniem gazowym i benzynowym.
* Nie ma straty mocy ani różnicy w elastyczności pojazdu.
* Przyśpieszenie na zasilaniu gazowym jest takie jak na benzynowym.
* Samochód nie wymaga dodatkowej opieki ani regulacji.
* Nie ma ryzyka cofnięcia się płomienia w układzie dolotowym, czego nie można wykluczyć w układach z zastosowaniem parownika.
* System wtrysku gazu w fazie ciekłej jest absolutnie niezależny od warunków atmosferycznych.
Działanie systemu LPi może być porównane jedynie do działania systemu wtrysku benzyny: sprężony (ciekły) gaz jest doprowadzony do wtryskiwaczy. Układ zawiera zbiornik zintegrowany z pompą (1). Pompa podwyższa ciśnienie w przewodach i pompuje ciekły LPG do regulatora ciśnienia. Regulator ciśnienia (2) monitoruje nadciśnienie panujące w przewodach. W jego składzie znajduje się zawór odcinający, który jest otwarty przy przełączaniu zasilania z benzyny na LPG. Paliwo płynie do wtryskiwaczy (3) zamontowanych w kolektorze dolotowym. Nadmiar gazu płynnego jest zawracany do zbiornika przewodem zwrotnym poprzez regulator ciśnienia. Wtryskiwacze LPG są kontrolowane przez układ sterujący (LPE) za pomocą sygnałów sterujących wtryskiwaczami benzynowymi. Sygnały te pochodzą z systemu zarządzającego wtryskiem benzynowym i są transformowane na sygnały wtryskiwaczy gazowych. Wszystkie podstawowe funkcje diagnozowania i zarządzania silnikiem pozostają niezmienne.
Kwestie prawne posiadania instalacji gazowej
Posiadanie instalacji gazowej w swoim aucie wiąże się z pewnymi obowiązkami.
Okresowe badania techniczne - ???
Legalizacja butli
Należy posiadać ważne świadectwo legalizacji butli. Każdy zbiornik musi zostać zbadany i zatwierdzony przez Inspektora Transportowego Dozoru Technicznego. Badanie takie należy robić raz na 10 lat. Każde badanie potwierdzane jest protokołem badania okresowego oraz decyzją Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego. Na butli zostaje wytłoczony znak z datą następnego badania. Koszt takiego badania to około 200-300zł więc przy instalacjach generacji I-IV można zastanawiać się nad kupnem nowej butli. W przypadku instalacji V generacji, w których butla zawiera również pompę, jest ona nieco droższa i badanie również może kosztować więcej (ok 400zł).
Dobre rady...
- Warto samemu raz na pół roku przeczyścić filtr gazowy. Należy wymontować go i oczyścić sprężonym powietrzem lub po prostu podmuchać i delikatnie oczyścić filtr miękką szczoteczką. Wydłuża to zdecydowanie jego żywotność oraz pozwala zaoszczędzić nieco na spalaniu - jest to rada której udzielił mi atestowany gazownik z Grębocina i dotyczyła filtra w instalacji V generacji - LPi
WIKIPEDIA
AUTO KLINIKA
http://www.instalacje-gazowe.endi.pl/[/b]